مرزبان نامه یکی از شاهکارهای کلاسیک ادبیات فارسی است که به واسطه پیوند عمیق و اثر بخشش با فرهنگ و هویت ایرانی سرشار از اندیشه های ایرانشهری است. در این پژوهش سیر و تداوم اندیشه های ایرانشهری را که در لابه لای افسانه و حکایت های مرزبان نامه نظیر: شاهی آرمانی، همبستگی دین و فرمانروایی، عدالت، آرمانشهر، راستی و اشه و... آمده است مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در اندیشه ایرانشهر پادشاه مهمترین رک...

سعدی از معدود شاعران زبان فارسی است که به واسطه نفوذ آثارش، عمق اثربخش در فرهنگ ایرانی داشته است. در این پایان نامه تلاش شده تا رابطه ی میان بخش های مختلف گلستان که عموماً لحن و محتوای پندآموز، تعلیمی و اخلاقی دارد، با اصول و مبانی اندیشه های ایران شهری، نظیر شاهی آرمانی، فرّه ایزدی، توأمان بودن ملک و دین، عدالت، تساهل و تسامح، راستی، مبانی و اصول مکتب اشعری، تقدیرگرایی، جبر و اختیار، حسن و قبح ش...

اسطوره فره­ایزدی از مهمترین ارکان اندیشه سیاسی ایران باستان و جزو مولفه­های اصلی مفهوم شاهی­آرمانی بود. این اسطوره کارویژه­های سیاسی مشروعیت­آفرین داشت، رفته­رفته دستخوش تحول معنایی شد. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که سازوکار این تحول معنایی و تطور محتوایی چه بود؟ در این جستار با روش تحلیلی- تفهمی مبتنی بر معناکاوی و فهم همدلانه شواهد تاریخی ذیل رهیافت جامعه­شناسی تفهمی، این موضوع بررسی می شود. ...

در این مقاله اندیشه های ایرانشهری نظیر شاهی آرمانی، فرّه ایزدی، توأمان بودن دین و مُلک، عدالت، راستی و مانند آن در کلیله و دمنه بررسی شده است. در کلیله و دمنه، پادشاهی عطیه الهی است که شاه در مرکز ثقل امور مملکتی قرار دارد، پس باید مُهر ن‍ژادگی بر جبین وی نقش بندد، چه اگر جز این باشد، موجودی اهریمنی است که سبب دگرگونی نظم حاکم بر کائنات می گردد. وی باید در جولانگاه حکومت از پشتیبانی فرازمینی بهره ...

شواهد بسیاری است که افلاطون و ارسطو و حتی سقراط از اندیشه شرق و بویژه ایران تأثیر پذیرفته اند. این مهم متأثر از دو رویداد بود. ابتدا، اوضاع آن زمانه یونان، مراوده یونانیان و ملل شرق خصوصاً ایرانیان، تردد مغ ها به آسیای صغیر و سفر متفکران یونانی به کشورهای شرق زمینه این آشنایی را مهیا کرد. دوم، ویژگی های والای شاه آرمانی ایران که همواره مبنای اندیشگی دینی و سیاسی دولت ایرانی محسوب می شد. شاهی خوب...

چکیده تمدن ایرانی یکی از قدیمی ترین و تأثیرگذارترین تمدن های تاریخ بشری است و ایران زمین نیز به مثابه خاستگاه این تمدن در اعصار گوناگون، حکمرانی حکومت ها و سلسله های بی شماری را به خود دیده است که برخی از آن ها با برخورداری از مولفه هایی به سطح بالایی از شکوفایی دست یافته اند؛ در عین حال این سلسله ها با از دست دادن این مولفه ها به انحطاط کشیده شده اند. در این میان امپراتوری هخامنشی یکی از تأثی...

در این مقاله کوشش می‌شود تا با طرح مقایسه‌ای میان خصوصیات و ویژگی‌های امام در حکمت الهی اسماعیلی، آن‌گونه که ناصرخسرو روایت‌گر آن است، و ویژگی‌های شا...

جستار این مقاله بازشناسی هویت شاهی در اندیشه سیاسی ایران باستان با استفاده از رهیافتتحلیل گفتمان است. شالوده اندیشه سیاسی ایران باستان بر قائده نظم آسمانی و الگوی سامانسیاسی استوار است که تمشیت امور مردم بر این اساس به عهده شاه آرمانی ب ه عنوان عاملاجرای نیات آرمانی است. شاه در ایران باستان کام لترین مردم و نماینده خدایان در زمین،قوانین آسمانی را اجرا م ینماید. این مقاله به این سؤال م یپردازد ک...

فردوسی در شاهنامه ی خود، خصایص نیک و پسندیده ی بیشماری برای شهریاران شایسته ی ایرانی برشمرده است، که از سوی آنان به هنگام تاج گذاری و یا به هنگام فرارسیدن مرگشان جزو نصیحت هاووصیت ها،خواهان اجرای آن ازسوی بزرگان کشوروجانشینان خود بودند و خواستار آن بودند که برای مردم خود بهترین شاه و حامی باشند. معمولاً آنچه که مورد نظر یک شهریار فرﹼهمنداست؛ دینداری، دادگری، خردمندی، هنرورزی، دانایی وتدبّر، راستی...

جستار این مقاله بازشناسی هویت شاهی در اندیشه سیاسی ایران باستان با استفاده از رهیافتتحلیل گفتمان است. شالوده اندیشه سیاسی ایران باستان بر قائده نظم آسمانی و الگوی سامانسیاسی استوار است که تمشیت امور مردم بر این اساس به عهده شاه آرمانی ب ه عنوان عاملاجرای نیات آرمانی است. شاه در ایران باستان کام لترین مردم و نماینده خدایان در زمین،قوانین آسمانی را اجرا م ینماید. این مقاله به این سؤال م یپردازد ک...